22/12/20

Γνωμικός Λόγος

Γράφει ο Πρόεδρος του Μορφωτικού Συλλόγου Λεβαδείας Γιώργος Κωσταγιάννης

"Τα αποφθέγματα είναι σύντομος δρόμος προς την πολλή γνώση" ΓΟΥΝΤ

Ακολουθώντας το γνωμικό λόγο, βυθίζεσαι στην Ελληνική Φιλοσοφική σκέψη, στους μαιανδρικούς λόγους των γνωμικών και αποφθεγμάτων των Αρχαίων Ελλήνων και των μεγάλων ανδρών, που γεφυρώνονται με τις παραδόσεις μας, με τις δοξασίες μας, τα ήθη, έθιμα, τις ρήσεις, τις παροιμίες, τα αινίγματα και όλα τα λαογραφικά-λαολογικά στοιχεία, που αναφέρονται στις πράξεις των ανθρώπων, απο το “Κανίσκι” του Δ. Ν. Παπαδημητρίου.

Τα γνωμικά, οι παροιμίες, τα αινίγματα με τις εμπειρικές αναφορές είναι δείκτες  πορείας των ανθρώπων,  που με την βραχυολογία και το γλυπτό λόγο, αποτελούν την πεμπτουσία της σκέψης και εκδηλώνουν την ηγεμονία της λογικής. 

Οι εμπειρικές ακροβασίες του Γνωμικού λόγου και οι φιλοσοφικές σκέψεις, αποτελούν τον σεισμογράφο του νου και τον πνευματικό -εκπολιτιστικό οδοδείχτη της ζωής μας. Θεωρούμε την καταγραφή και τη μνημόνευση των Γνωμικών Λόγων, ωφέλιμη και αναγκαία στους παιδευτικούς προσανατολισμούς μας και τους παραθέτουμε:

Γνωμικός Λόγος 


«Κάλλιον το προλαμβάνειν ή το θεραπεύειν». 

Καλύτερη η πρόβλεψη από την θεραπεία. 

«Ωφελέειν μη βλάπτειν.»

Να μη βλάπτεις, αλλά να ωφελείς. 

«Τα δε ιερά εόντα πρήγματα, ιεροίσιν ανθρώποισι δείκνυται».

Τα ιερά πράγματα αποκαλύπτονται σε ιερούς ανθρώπους. 

«Το γάρ σχολιάζον και άπρηκτον ζητεί εις κακίην και αφέλκεται». 

Η αργόσχολη ζωή και η αργία επιζητούν τη κακία και παρασύρονται από αυτή.  

Ιπποκράτης 


«Βουλεύου βραδέως». 

Να μη βιάζεσαι να αποφασίσεις. 

Ζωή δίχως γιορτή, είναι σαν το μακρινό δρόμο δίχως πανδοχείο. 

«Πενία τέχνας κατεργάζεται».

Η φτώχεια βρίσκει πολλά τεχνάσματα. 

«Μέγιστον εν ελαχίστω, νους αγαθός εν ανθρώπου σώματι».

Ο νούς ύψωσε τον άνθρωπο σε κορυφαίο πλάσμα της δημιουργίας. 

«Της αρετής ουδέν κτήμα σεμνότερον, ουδέ βεβαιότερον εστίν».

Κανένα κτήμα δεν είναι σεμνότερο και πιο βέβαιο από την αρετή. 

«Παν ό,τι αν μέλλης ερειν, πρότερον επισκόπει τη γνώμη· πολλοίς γάρ η γλώσσα προτρέχει της διανοίας». 

Κάθε τι που πρόκειται να πεις, να το εξετάζεις προηγουμένως με τη σκέψη σου· διότι σε πολλούς η γλώσσα πριν από τη σκέψη (σχετικό έχει και ο Χίλων). 


 Παροιμίες

Κάλλιο λίγο ριζικό παρά περίσσια γνώση. 

Κάλλιο να κλάψει το παιδί, παρά να κλάψει η μάνα. 

Ουρανός χωρίς σύννεφα δεν γίνεται.

Κάμε του λαγού καλό, να σηκωθεί να φύγει. 

Μη παρατραβάς το σκοινί, να μη σπάσει. 

Όλοι γελάνε με μένανε, κι εγώ γελάω μ’ όλους. 

Όποιος ζει χωρίς φίλο, αποθαίνει έρημος. 

Όταν ρωτά μαθαίνει, κι όπου γυρεύει βρίσκει. 

Ο τοίχος έχει αυτιά κι ο κόσμος μάτια. 

Τα κάστανα θέλουν κρασί και τα καρύδια μέλι. 

Το κακό σκυλί ψόφο δεν έχει. 

Το μεγάλο το πουλί απ’ τη φωλιά του φαίνεται. 



ΒΟΙΩΤΙΚΗ ΩΡΑ

Αρχειοθήκη ιστολογίου