Του Κλέαρχου Καλογήρου
Η ηρωικότερη και ευγενέστερη μορφή του αγώνα που έδωσαν οι Έλληνες στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, για την απελευθέρωση της Μακεδονίας μας, ήταν αναμφισβήτητα ο Έλληνας ευπατρίδης Παύλος Μελάς.
Εκείνο που συγκινεί ιδιαίτερα και εντυπωσιάζει, είναι το ότι για να διεξάγει αυτόν τον αγώνα, άφησε πίσω του πλούτη και δόξα, γιατί ήταν γόνος ευπόρου οικογενείας και το σημαντικότερο είχε μια νεαρή και άριστη σύζυγο και δύο μικρά παιδιά και το κορυφαίο όλων, σφράγισε με την ίδια του την ζωή και την θυσία του τον αγώνα του, αφού φονεύθηκε σε μάχη νέος, νεότατος μόλις 34 χρόνων.
Ο Παύλος Μελάς γεννήθηκε στην Μασσαλία το 1870.
Ήταν ο δευτερότοκος γιός του Μιχαήλ Μελά.
Το 1886 εισήλθε στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από όπου αποφοίτησε το 1891 με τον βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πυροβολικού.